Na een succesvolle lancering van de Falcon 9 afgelopen nacht keerde de eerste trap van de raket terug naar de aarde, waar ze een gecontroleerde landing maakte. De raket van SpaceX bracht elf commerciële satellieten van ORBCOMM naar een baan om de aarde. Niet de hele Falcon 9 keerde terug: de tweede trap en alles daarboven bleef in de ruimte of brandde op in de dampkring. De eerste trap is echter veruit het grootste en het duurste deel, vooral omwille van de negen Merlin 1-D-raketmotoren die nu succesvol gerecupereerd zijn.
Spectaculaire comeback
De historische lancering en landing van de raket doet dubbel dienst als SpaceX’ comeback. Eind juni vierde de CEO van het bedrijf, Elon Musk, nog een trieste verjaardag nadat de raket met eindbestemming ISS twee minuten na de lancering ontplofte. Sedert die mislukking heeft SpaceX niet stil gezeten: het productieproces werd aangepast om een gelijkaardig structureel falen in te toekomst te voorkomen, en de Falcon 9 kreeg meteen een upgrade. Het exemplaar dat zich de geschiedenisboeken in katapulteerde was dan ook ongeveer 30 procent krachtiger dan zijn voorgangers.
There and back again pic.twitter.com/Ll7wg2hL1G
— Elon Musk (@elonmusk) December 22, 2015
“Dit is een revolutionair moment”, aldus Musk tijdens een persconferentie na het succes. “Niemand heeft ooit al met succes een orbitale booster intact teruggebracht.” Musk spreekt verder van een fundamentele verandering tegenover eender welke andere raket die ooit gelanceerd werd.
Land, niet zee
Voor de succesvolle landing gooide SpaceX het over een andere boeg dan bij vorige pogingen. Vorig jaar probeerde het commerciële ruimtevaartbedrijf, dat een bevoorradingscontract voor het ISS heeft met NASA, al enkele keren te landen, telkens op een drijvend platform in de oceaan. Drie keer probeerde SpaceX, drie keer liep er iets anders mis. Voor de landing van afgelopen nacht keerde de Falcon 9 terug naar Cape Canaveral, meer specifiek naar een zone die de eloquente noemer Landing Zone 1 kreeg.
Herbruikbaarheid
De vraag is nu hoe bruikbaar de booster nog is na het doorstaan van lancering en landing. SpaceX hoopt in de toekomst de eerste trap van de Falcon 9 met een relatief kleine investering te herbruiken, maar alvorens het bedrijf een gerecycleerd stuk raket zal gebruiken voor de onderste trap van de Falcon moet er nog heel wat onderzocht worden. Niet alleen het terugbrengen van de onderdelen is immers belangrijk, ze moeten ook nog in vrijwel perfecte staat zijn. SpaceX is immers lang niet de eerste die een stuk raket terug naar de aarde haalt na lancering. De twee boosters aan de zijkant van de Space Shuttle zijn het mooiste voorbeeld: na het loskoppelen storten die met de hulp van parachutes zachtjes neer in de oceaan. Het zoute water en het trauma van de landing zorgden er echter voor dat NASA de boosters terug uit elkaar moest halen, om ze vervolgens terug in elkaar te steken. Resultaat: het hele systeem was niet goedkoper dan een gewone raketlancering.
De club van Bezos
De aandachtige lezer herinnert zich bovendien de landing van de eerste trap van de New Shepard-raket van Blue Origin, het ruimtevaartbedrijf van Amazon-baas Jeff Bezos. Die kon het niet laten om Elon Musk welkom te heten in ‘de club’. Bezos blaast volgens ons toch iets te hoog van de toren wat dat betreft. Hoewel we zelf nog geen enkele raket bouwden, laat staan landden, voelen we ons toch niet te beschaamd om erop te wijzen dat de prestatie van Blue Origin niet bepaald vergelijkbaar is met wat SpaceX afgelopen nacht verwezenlijkt heeft.
Congrats @SpaceX on landing Falcon’s suborbital booster stage. Welcome to the club!
— Jeff Bezos (@JeffBezos) December 22, 2015
New Shepard is een klein raketje dat een tweede trap op een suborbitaal traject bracht en vervolgens naar de aarde terugkeerde. De booster van de Amazon-raket is veel minder krachtig dan die van de Falcon 9, ging veel minder hoog, en vloog veel minder snel. New Shepard is bedoeld om ruimtetoeristen op een suborbitaal traject te schieten zodat ze even van gewichtloosheid kunnen genieten, de Falcon 9 is een orbitale raket die satellieten en ruimteschepen naar banen om de aarde brengt. De uitdagingen verbonden met het landen van een dergelijke negenmotorige krachtpatser, één van ’s werelds grootste raketten, zijn exponentieel groter dan die verbonden aan de landing van de eenmotorige New Shepard.
Wereldwijde implicaties
De landing van New Shepard is dan ook niet veel meer dan een erg knappe prestatie van Bezos en Blue Origin, terwijl het succes van SpaceX implicaties heeft voor de ganse ruimtevaartsector. Als Musk en de zijnen er in slagen de raket voordelig te verbruiken, iets wat wel degelijk het plan is, dan wordt ruimtevaart aanzienlijk goedkoper en bijgevolg toegankelijker.
Musk zelf ziet zijn raketten op termijn als een soort vliegtuigen. Ze vliegen, landen, worden bijgetankt en vertrekken opnieuw. Dat lijkt ons net iets te optimistisch om in de nabije toekomst realistisch te zijn, maar zelfs een besparing van 10 a 20 procent op de lanceerkosten van een Falcon 9 zou de toegang tot ruimtevaart al opentrekken. SpaceX is immers nu al de goedkoopste aanbieder van lanceringsdiensten.
Kostenbesparing
Eén Falcon 9 kost volgens Space.com ongeveer 60 miljoen dollar. Musk claimt dat slechts 0,3 procent van de totale kost naar de brandstof gaat, en twee procent naar bouwmaterialen. De rest van het geld wordt in de constructie gepompt. Driekwart van de totale kost gaat naar de bouw van de eerste trap van de Falcon 9. Zelfs wanneer SpaceX nog wat moet sleutelen aan de gelande trap alvorens die opnieuw kan vliegen, vereist het niet al te veel verbeelding om in te zien hoe groot de impact van herbruikbaarheid op de kostprijs kan zijn.
Het ziet er dan ook naar uit dat de concurrenten van SpaceX stilaan naar herbruikbaarheid moeten kijken. SpaceX is een commercieel ruimtevaartbedrijf, dat zichzelf naar alle waarschijnlijkheid net een enorm concurrentieel voordeel heeft gegeven. Wij zijn alvast benieuwd naar de verdere evoluties. De landing is knap en het woord historisch is van toepassing, maar de ruimtevaartwereld zal pas echt door elkaar geschud worden wanneer de eerste gerecycleerde Falcon 9 ook daadwerkelijk opnieuw vliegt.
The post Falcon 9 landt na succesvolle lancering: wat is het belang? appeared first on ZDNet.be.